Cymraeg yn y Gweithle , livre ebook

University of Wales Press - Rhiannon Williams

Découvre YouScribe en t'inscrivant gratuitement

Je m'inscris

Obtenez un accès à la bibliothèque pour le consulter en ligne
En savoir plus

320 pages

Welsh

Obtenez un accès à la bibliothèque pour le consulter en ligne
En savoir plus

A propos
Informations
Extrait

Description

Yn sgil y Mesur Iaith a’r Safonau a gyflwynir gan Lywodraeth Cymru, mae mwy o alw nag erioed am weithwyr proffesiynol dwyieithog yng Nghymru heddiw. Dyma lawlyfr ymarferol sydd â ffocws penodol ar ddatblygu sgiliau iaith yn y gweithle, er mwyn ymestyn sgiliau iaith yn bennaf mewn cyd-destunau penodol a dulliau ymarferol. Mae’r gyfrol yn addas ar gyfer unrhyw un sy’n bwriadu defnyddio’r Gymraeg yn eu gwaith neu’n dymuno magu hyder wrth gyfathrebu ar lafar ac yn ysgrifenedig. Ceir yma gyfarwyddiadau, enghreifftiau a phatrymau i’w hefelychu, tasgau ac ymarferion a phwyntiau trafod. Nid cyfrol ramadeg yw hon, ond llawlyfr hylaw sy’n canolbwyntio ar ddefnyddio’r iaith mewn cyd-destun proffesiynol – canllaw defnyddiol ar gyfer gweithlu cyfoes yr 21ain ganrif.

I ddarllen erthygl Rhiannon Heledd Williams am ei chyfrol, ewch at wefan Parallel.Cymru https://parallel.cymru/rhiannon-heledd-williams-cymraeg-yn-y-gweithle/

CYNNWYS
Cyffredinol: Llunio Dogfen Broffesiynol
Adran 1: Y Broses Ymgeisio am Swydd
Adran 2: Tasgau Byd Gwaith
Adran 3: Ymarferwyr Proffesiynol
Atodiad

Sujets

Disciplines

Language Arts

Lettres et linguistique

Vocabulary

Spelling

Informations

Publié par	University of Wales Press
Date de parution	15 juillet 2018
Nombre de lectures	0
EAN13	9781786832771
Langue	Welsh
Poids de l'ouvrage	9 Mo

Informations légales : prix de location à la page 0,1050€. Cette information est donnée uniquement à titre indicatif conformément à la législation en vigueur.

Extrait

yn y gweithIe
R H I A N N O N H E L E D D W I L L I A M S
CYMRAEG
‘Mae’r llyfr ymarferol yma’n cynnig arweiniad trylwyr i rai sydd am fod
ymhlith y nifer cynyddol sy’n gweithio trwy gyfrwng y Gymraeg. Bydd yn
werthfawr hefyd i addysgwyr yn y maes, gan fod yma doreth o enghreifftiau
o ddeunyddiau, tasgau, cynghorion, cyfarwyddiadau, pynciau trafod, ymarferion
a chanllawiau iaith. Mae’r cyfan wedi’i gyfwyno’n drefnus a chlir.’
Heini Gruffudd
‘Cyfrol anhepgor i bawb sy’n defnyddio neu’n bwriadu defnyddio’r Gymraeg
ym myd gwaith. Mae’r pwyslais ymarferol ynghyd â’r tasgau pwrpasol yn
tywys y darllenydd yn hwylus o’r broses ymgeisio – trwy amrywiaeth o
orchwylion nodweddiadol byd gwaith – i ymarfer proffesiynol.’
Dr Steve Morris, Prifysgol Abertawe
Mae Rhiannon Heledd Williams
yn Arbenigwr Materion Cymreig
yn Nhyˆ’r Cyffredin. Hi yw awdur
y gyfrol Cyfaill Pwy o’r Hen Wlad?
a gyhoeddwyd gan Wasg Prifysgol yn y gweithIeCYMRAEG
Cymru yn 2017.
R H I A N N O N H E L E D D W I L L I A M S
Yn sgil y Mesur Iaith a’r Safonau a gyfwynir gan Lywodraeth Cymru,
mae mwy o alw nag erioed am weithwyr proffesiynol dwyieithog yng
Nghymru heddiw. Dyma lawlyfr ymarferol sydd â ffocws penodol ar
ddatblygu sgiliau iaith yn y gweithle, er mwyn ymestyn sgiliau iaith yn
bennaf mewn cyd-destunau penodol a dulliau ymarferol. Mae’r gyfrol yn
addas ar gyfer unrhyw un sy’n bwriadu defnyddio’r Gymraeg yn eu gwaith
neu’n dymuno magu hyder wrth gyfathrebu ar lafar ac yn ysgrifenedig.
Ceir yma gyfarwyddiadau, enghreifftiau a phatrymau i’w hefelychu, tasgau
ac ymarferion a phwyntiau trafod. Nid cyfrol ramadeg yw hon, ond
llawlyfr hylaw sy’n canolbwyntio ar ddefnyddio’r iaith mewn cyd-destun
proffesiynol – canllaw defnyddiol ar gyfer gweithlu cyfoes yr 21ain ganrif.
www.gwasgprifysgolcymru.org
Gwasg Prifysgol Cymru
University of Wales Press
Clawr: Olwen Fowler / Shutterstock
Cymraeg yn y gweithle.indd 1 19/06/2018 21:28Cymraeg yn y Gweithle
00 Prelims CymraegGweithle 2018_6_18.indd 1 18-Jun-18 6:00:45 PMMae'r dudalen hon yn fwriadol wagCymraeg yn y gweithle
Rhiannon Heledd Williams
00 Prelims CymraegGweithle 2018_6_18.indd 3 18-Jun-18 6:00:45 PMHawlfraint © USW Commercial Services Ltd, 2018
Cedwir pob hawl. Ni cheir atgynhyrchu unrhyw ran o’r cyhoeddiad
hwn na’i gadw mewn cyfundrefn adferadwy na’i drosglwyddo mewn
unrhyw ddull na thrwy unrhyw gyfrwng electronig, mecanyddol,
ffotogopïo, recordio, nac fel arall, heb ganiatâd ymlaen llaw gan
Wasg Prifysgol Cymru, 10 Rhodfa Columbus, Maes Brigantîn,
Caerdydd, CF10 4UP.
www.gwasgprifysgolcymru.org
Mae cofnod catalog i’r llyfr hwn ar gael gan y Llyfrgell Brydeinig.
ISBN 978-1-78683-276-4
e-ISBN 978-1-78683-277-1
Datganwyd gan Rhiannon Heledd Williams ei hawl foesol i’w
chydnabod yn awdur ar y gwaith hwn yn unol ag adrannau 77
a 79 Deddf Hawlfraint, Dyluniadau a Phatentau 1988.
Ariennir y cyhoeddiad hwn yn rhannol gan Brifysgol De Cymru.
Cysodwyd gan Eira Fenn Gaunt, Pentyrch
Argraffwyd gan CPI Antony Rowe, Melksham
00 Prelims CymraegGweithle 2018_6_18.indd 4 18-Jun-18 6:00:45 PMi Cadi Ffur, ein henfys
00 Prelims CymraegGweithle 2018_6_18.indd 5 18-Jun-18 6:00:45 PMMae'r dudalen hon yn fwriadol wagCynnwys
Rhagair 1
Cydnabyddiaethau3
Cyffredinol: Llunio Dogfen Broffesiynol 5
Adran 1: Y Broses Ymgeisio am Swydd
1 Hysbysebion Swydd 9
2 Ffurfen Gais/Llyth yr Cais 23
3 CV 49
4 Cyfweliad 65
5 Llythyrau Recriwtio 81
6 Geirda 91
Adran 2: Tasgau Byd Gwaith
1 Cyfarfod Busnes 105
2 Llunio Adroddiad 117
3 Llyth yrau Ffurfol 129
4 Datganiad i’r Wasg 139
5 Asesiad Risg 147
6 T refn u Digwy ddiad/Cynhadledd 165
7 Cynllunio a Gwerthuso Prosiect 175
Adran 3: Ymarfer Proffesiynol
1 Cynllunio Gyrfaol 189
2 Arfar n u/Gw er thuso Staff 199
3 Dyddiadur Gwaith 213
4 Cy dymffurfo 221
5 Sgiliau Cyfwyno 237
6 Efelychiad o Sefyllfaoedd Byd Gwaith 245
Atodiad 263
Mynegai 303
00 Prelims CymraegGweithle 2018_6_18.indd 7 18-Jun-18 6:00:45 PMMae'r dudalen hon yn fwriadol wagRhagai R
Mae galw cynyddol am weithwyr proffesiynol sy’n gallu trin a thrafod
y Gymraeg yn hyderus. Yn sgil strategaethau iaith Llywodraeth Cymru
a’r safonau, mae dirfawr angen adnoddau sy’n paratoi unig olion ar
gyfer gyrfa yn y Gymru gyfoes. Mae cyfogwyr mewn gweithleoedd
dwyieithog hefyd yn mynnu sgiliau cyfogadwyedd o’r radd faenaf.
Yn ddiweddar, mae termau megis ‘Cymraeg Proffesiynol’, ‘Cymraeg
Byd Gwaith’ a ‘Chymraeg yn y gweithle’ wedi ennill eu plwyf wrth
i rai sydd wedi derbyn unrhyw fath o addysg Gymraeg ofyn am
arweiniad pellach ynghylch sut i ddefnyddio’r iaith mewn cyd-destun
proffesiynol yn y gweithle.
Bwriad y llawlyfr ymarferol hwn yw cynnig canllawiau iaith ac
arwein iad i’r sawl sy’n dymuno defnyddio’r Gymraeg mewn amrywiol
ffyrdd yn eu byd gwaith. Gall fod yn addas ar gyfer ystod eang o
gefndiroedd ieithyddol a phynciol gan fod y pwyslais ar ddatblygu
sgiliau iaith ymarferol a chyffredinol. Mae’n addas ar gyfer disgyblion
ysgol, myfyrwyr gradd sy’n dilyn ystod eang o bynciau trwy gyfrwng
y Gymraeg, graddedigion sy’n bwriadu gweithio mewn amgylchfyd
dwyieithog, unigolion sydd eisoes yn gweitwn sefydliadau
dwy ieithog neu’n dymuno gwneud hynny, a’r sawl sy’n astudio
cymhwyster Cymraeg i Oedolion. Gall hefyd gynorthwyo athrawon,
darlithwyr, tiwtoriaid a chyfogwyr sy’n cynnig arweiniad yn y maes
hwn.
Mae strwythur yr adrannau yn cynnwys cyfarwyddiadau, pwyntiau
trafod, tasgau i’w cyfawni ac enghreifftiau neu dempledi. Ceir ad
noddau ieithyddol mewn atodiad. Rhoddir cyfe i’r sawl sy’n defnyddio’r
llawlyfr ddatblygu amrywiaeth o sgiliau megis dadansoddi enghreifftiau
01 CYG ADRAN 1 2018_6_18.indd 1 18-Jun-18 6:02:31 PMCymraeg yn y Gweithle
a’u hefelychu, ysgogi trafod a chyfathrebu, gweithio’n annibynnol a
chydweithio mewn grwpiau. Rhennir y gyfrol yn dair rhan:
1 Y broses ymgeisio am swydd
2 Tasgau byd gwaith
3 Ymarfer proffesiynol
Wrth gwrs, mae’n rhaid ystyried bod anghenion a gofynion pobl yn
dra gwahanol i’w gilydd, ac felly ni chyfyngir y gyfrol i un sector
penodol. O’r herwydd, cadwyd natur y tasgau yn benagored fel y
gellir eu haddasu yn ôl trywydd neu ddiddordeb personol y darllenydd.
Nid bwriad y gyfrol yw cael ei darllen o glawr i glawr – adnodd ydyw
yn hytrach i gyfeirio ato fel bo’r galw.
Mae’r atodiad yn cynnwys rhestrau ac awgrymiadau yn y meysydd a
ganlyn. Gellir defnyddio pob adran ar gyfer amrywiaeth o dasgau
sy’n ymwneud â byd gwaith, ac maent wedi’u seilio ar batrymau
defnyddiol ar gyfer dibenion penodol:
I Geirfa
2 Ansoddeiriau
3 Berfenwau
4 Ymadroddion cyffredinol
5 Cywair
6 Patrymau defnyddiol (hysbysebion swydd, llythyr cais, llythyrau
ffurfol, cyfarfod busnes, arfarn u a gwerthuso)
7 Sgiliau
2
01 CYG ADRAN 1 2018_6_18.indd 2 18-Jun-18 6:02:31 PMCydnabyddiaethau
Hoffwn ddiolch i Brifysgol De Cymru am nawdd i gyhoeddi’r gyfrol,
ac i staff Gwasg Prifysgol Cymru am eu cefnogaeth wrth ei llywio
drwy’r wasg. Diolch i nifer o gyfogwyr am eu cyfraniad gwerthfawr
wrth lunio’r llawlyfr, yn enwedig John Woods, ac yn arbennig i’r sawl
sydd wedi rhoi caniatâd i gyhoeddi eu hysbysebion swydd. Diolchaf
i Gruffydd Jones ac aelodau eraill o staff Cynulliad Cenedlaethol
Cymru, a Gwenith Price ac eraill o swyddfa Comisiynydd y Gymraeg
am gyfarfodydd buddiol. Carwn ddiolch hefyd i’m cydweithwyr, yn
enwedig Catrin, Gwawr, Angharad, Cyril, Judith a Cris. Mawr yw fy
nyled i’r Gwasanaeth Gyrfaoedd a Chyfogadwyedd, ac adran Sgiliau
Astudio Prifysgol De Cymru am eu cymorth a’u hadnoddau, a hefyd
gwefan Gyrfa Cymru.
Gwerthfawrogaf unrhyw gymorth a gefais gan fy ffrindiau, fy nith
Cadi Ffur a’m chwaer Annes Ffur. Cyfwynaf fy niolch pennaf i
Llion Iwan am fy nghynnal ar bob cam o’r daith.
01 CYG ADRAN 1 2018_6_18.indd 3 18-Jun-18 6:02:31 PMMae'r dudalen hon yn fwriadol wagCy FFRedin OL: LLuni O d Og Fen
bROFFeSiyn OL
Mae’n rhaid cwblhau nifer o ddogfennau amrywiol yn y gweithle.
Dyma rai pwyntiau cyffredinol i’w hystyried wrth fynd ati i greu
testun safonol a phroffesiynol:
● Beth yw’r nod/pwrpas ac i ba ddiben y caiff y ddogfen ei
defnyddio?
● Beth y dylid ei gynnwys, a pha bwyntiau sy’n berthnasol?
● Sut y gellir cyfwyno’r wybodaeth mewn dull clir, syml a dealladwy?
● Pwy yw’r gynulleidfa a beth yw eu hanghenion/disgwyliadau?
● A ydynt yn gyfarwydd â’r maes ac, os felly, faint o wybodaeth
sydd ganddynt eisoes?
● Beth yw arddull a chywair y ddogfen?
● Beth yw ei hyd disgwyliedig? A oes modd crynhoi’r wybodaeth
mewn pwyntiau bwled?
● A yw hyd y brawddegau a’r paragraffau yn ddigon byr er mwyn
hwyluso’r gwaith darllen? Ystyriwch eich dulliau atalnodi.
● Defnyddiwch frawddegau cyfawn, cadarn, gan osgoi ailadrodd
a geiriau benthyg o’r Saesneg.
● Defnyddiwch eirfa eang ac amrywiol.
● Sut y dylid strwythuro’r ddogfen – a oes angen penawdau a/
neu rifo adrannau neu baragraffau? A oes angen tudalen gynnwys,
crynodeb, mynegai neu atodiad?
● Sut fydd y ddogfen yn edrych? Ystyriwch y gofod rhwng y
llinellau a’r paragraffau.
● A yw’r diwyg yn cynorthwyo’r darllenydd i ddeall a dilyn y
wybodaeth yn rhwydd?
01 CYG ADRAN 1 2018_6_18.indd 5 18-Jun-18 6:02:31 PMCymraeg yn y Gweithle
● A oes angen ychwanegu lluniau/siartiau/diagramau/graffau/
tablau er mwyn cyfeu elfennau o’r wybodaeth mewn modd
gweledol?
beth yw Pwrpas y d dogfen?
Perswadio
Holi CwynoGwerthu
ArgymellTanlinellu Diweddaru
Cyfarwyddo Ymateb i gŵyn Crynhoi
Gweithredu Cadarnhau Disgrifo Egluro
CynnigGwahodd Cymharu
Esbonio Cyfawnhau Dadlau
Amlinellu Rhestru Braslunio
Adborth
Gan fod disgwyl i’r gweithiwr weinyddu trwy gyfrwng y Gymraeg a’r
Saesneg yn aml, cynhwysir ymarferion cyfeithu brawddegau fel paratoad
at ddrafftio dwyieithog fel sgìl hanfodol yn y gweithle.
6
01 CYG ADRAN 1 2018_6_18.indd 6 18-Jun-18 6:02:31 PMad Ran 1
y b ROSe S y Mgei Si O
a M SWydd
01 CYG ADRAN 1 2018_6_18.indd 7 18-Jun-18 6:02:31 PMMae'r dudalen hon yn fwriadol