Izibi ZaseThekwini , livre ebook
104
pages
Zulu
Ebooks
2018
Obtenez un accès à la bibliothèque pour le consulter en ligne En savoir plus
Découvre YouScribe et accède à tout notre catalogue !
Découvre YouScribe et accède à tout notre catalogue !
104
pages
Zulu
Ebooks
2018
Obtenez un accès à la bibliothèque pour le consulter en ligne En savoir plus
Publié par
Date de parution
05 juillet 2018
EAN13
9780620833882
Langue
Zulu
Poids de l'ouvrage
3 Mo
This novel is a fresh reading about post-apartheid young women who still find themselves being the single parents as in days of apartheid when their ‘free’ husbands deserted them for city life. Most of the women become victims of physical and emotional abuse at the hands of their in-laws. Izibi ZaseThekwini also explores the lives of the marginalized street population, especially women and children who get pushed out for a variety of social circumstances, and end sleeping in streets and bridges. To some, this behaviour may look like choice. It is not. It is the better evil, so to put it.
Voir
Publié par
Date de parution
05 juillet 2018
EAN13
9780620833882
Langue
Zulu
Poids de l'ouvrage
3 Mo
Izibi zasehekwini
N.S. Zulu
Inoveli yesiZulu
Bîyoza Publîsers (Pty) Ltd
Izibi zasehekwini (he refuse of Durban)
Bîyoza Publîsers (Pty) Ltd
Joannesburg, Sout Arîca
Bîyoza Publîsers (Pty) Ltd PO Box 1139 Rîdgeway 2099
Emaîl: îno@bîyozapublîsers.co.za www.bîyozapublîsers.co.za
Copyrîgt © N.S.Zulu 2018
All rîgts reserved. No part o tîs publîcatîon may be transmît-ted or reproduced, în any means wîtout te permîssîon o te publîser.
Fîrst edîtîon, irst împressîon 2018 ISBN: 978-0-620-81263-4
Cover desîgn: Yanga Grapîx (Pty) Ltd Layout and typeset: Yanga Grapîx (Pty) Ltd
î. Umbalî: N. S. Zulu
îî. Ikelî: Scool o Arts, College o Humanîtîes, Unîversîty o KwaZulu-Na-tal, Durban 4001
Imeyîlî: zulun@ukzn.ac.za. Inombolo yocîngo 082 864 3130
îîî. Umbalo: Inovelî yesîZulu
îv. Isîloko senovelî: Izibi zasehekwini
OkuquketHwe IkHasi 1. Isaluko 1 ……………………………………………….. 1 2. Isaluko 2 ……………………………………………….. 5 3. Isaluko 3 ……………………………………………….. 19 4. Isaluko 4 ……………………………………………….. 29 5. Isaluko 5 ……………………………………………….. 36 6. Isaluko 6 ……………………………………………….. 39 7. Isaluko 7 ……………………………………………….. 48 8. Isaluko 8 ……………………………………………….. 57 9. Isaluko 9 ……………………………………………….. 60 10. Isaluko 10 ……………………………………………… 65 11. Isaluko 11 ……………………………………………… 74 12. Isaluko 12 ……………………………………………… 86
IsetHulo
Le novelî yesîZulu,Izibi zasehekwini,îqala ukulanda îndaba yayo pakatî nendawo ngoba kuzwakala kale ekasînî lokuqala ukutî kunîngî esekwenzekîle umundî okusazoanele akwazî. Umlîngîswa oqavîle, uDelîwe, usenkîngenî nezîngane zake ezîmbîlî ebusuku eBerea Centre ehekwînî. Umundî uyakutola uma equbeka nokuunda îndaba ukutî lona wesîazane osenkîngenî nezîngane zake ezîmbîlî, bapuma ePupuma, emakaya eMsînga, esîun-denî saKwaZulu-Natalî. Lona wesîazane usehekwînî ngezîzatu ezîmbîlî: upume ngesamagundane bexabana nabasemzînî lena ePupuma, kantî okwesîbîlî uuna umyenî wake okukudala wanyamalala. Umyenî watî utole umsebenzî ehekwînî, emolî es-eBerea Centre, kantî utî ujwayele ukudla eNandos yakona lapo. Umundî utola ukutî uDelîwe uselale usuku lonke kule ngxangx-atela yezîtolo eduze kwaseNandos ngetemba lokutî uzomtola lo umyenî wake, kodwa luto. N.S. Zulu
IsaHluko 1
Ngîmbone lo mkulu omîsa îmoto yake lapa eduze kwetu. Ngî-cabange ukutî kungenzeka lo mkulu asîpe ukudla. Ubonakala ebuswenî nje ukutî unoxolo kanye nomusa. Ubonakala esekude ukutî ungumuntu wabantu. Ngîbe netemba lokutî usîzo selu-ikîle manje. Nangu umsîzî wetu eika. Kodwa ngalesî sîkatî? Kusobala ukutî naye lo mkulu îkona înto asauna ukuyîtenga ngapambî kokutî îzîtolo zîvalwe. Indlala îsîsîbulele, ukudla sîkugcîne îzolo ekusenî ePupuma, ePomoroyî. Asînamalî yokutenga okuya ngasetunjînî. Akuko okunye esîngakwenza ngapandle kokucela kubatengî. Abaunî nokuzwa nje ukutî utînî uma bekubona ukutî uzobacela. Abantu abatenga lapa eBerea Centre batî sebekatele ukucelwa ukudla njalo nje uma bepuma ezîtolo. Asîbeke îsîkasana uma eqeda ukupuma emotwenî, maqede eze kîtî. Ngaikelwa lîtemba lokutî ukudla sîzokutola manje. Ake ngîtandaze ngenlîzîyo. Isîkatî sokucela kongabonwayo manje, yena onamandla okwenza konke kube yîmpumelelo. Nembala ngatandaza, umtandazo omisane, onamandla. Akangîsîze împela lo mkulu wemoto. Ingîpete kabî împela le nto yokutî sekuze kuyavalwa ezîtolo ngîngalutolanga usîzo ng-îso koyedwa umtengî lo. Sekukubî kakulu. Nalezî zîngane sen-gatî zîyabona manje ukutî îtemba lokutola ukudla lîsabalele. Le yentombazanyana îsîkala kakulu, loku okungîdînayo ngoba îloku îunana nalo gogo wayo esîsezînkalwenî nje ngenxa yake. “Ngîuna ugogo!” “Umyîsapî ugogo? Akeko nje lapa.” “Azongîpa ukudla, ngîlambîle!” “hula-ke Nonoza!, sîzoamba kusasa sîyobona ugogo. Uzokupa amasî amnandî. Uyezwa?” “Ngîuna ugogo!” “Ugogo uzokutengela amaswîdî amanîngî, uyezwa? Futî akupe înyama, akupe neme, akupe ne....” Yakala kakulu kunakuqala manje le ngane. 1
“Habe! Kunînî ngîkuncenga ukutî utule ngane ndînî? Kungcono manje ngîkusaye îzînqana lezî kona uzokalela înto ekona. Iyan-gîtukutelîsa le nto yako yokutî uma ulambîle ukalele lo gogo wako ongîpatîse okwesîgqîla emzînî wake. hula!” Akatulî. “Ngîuna ugogo!” “Heyî wena! hula! Kunînî ungîundekela ngalo mtakasana ongugogo wako? hula! Utî ukudla ngîkutatepî mîna lapa? Upî yena lo gogo ndînî wako lapa? Umbonapî?” “Ngîuna ugogo!” “Ha! Kwanele pela manje.” Ngîkwele pezu kwake. Vutu! Vutu! Vutu! “hula wena! hula!” Unenkanî, ngako-ke akatulî. Usauna ugogo wake. “Umuna kîmî? Le nkanî yeselesele îzopela kona manje. hula!” Vutu! Vutu! Vutu! Iyaklabalasa manje le ngane. “hula wena, ngîzokupînda uma ungatulî.” Ngîbone sekwela îz-înyembezî kîmî. Kukala mîna manje, ngîze ngîzîbuze: kodwa ngî-yîsayelanî nje le ngane ngoba ngîyazî ukutî îlambîle ngempela? “Ngîuna ugogo!” “Kodwa yînî le ngane îune ugogo wayo uma îlambîle? hula wena! Ngîngaze ngîkupînde utî. Ukalelanî? hula! Utea kabî wena: buka umowenu akanyîmikî njengawe, uzîtulele. hula!” Ngîk-wele kuye utî. Ngîmsaye, ngîmsaye, kuze kube bulungu îsand-la samî. Akale kakulu kunakuqala. Kupume abantu lapaya etswalenî eZîgzag, babeke ngakîtî. Ukungîbeka kwabo kabî kuyakuluma: nangu umama ebulala îngane sîbekîle bo! Ngabe ekabanî le ntandane eyapîwa lo mama ozoyîbulalela lapa eBerea Centre ebusuku? Kube sengatî baso njalo. Ngembatwe amalo-nî. Pela tîna makosîkazî sîdume ngokuzonda îzîngane zamanye amakosîkazî, kodwa sîbe sîbazî kale ubunzîma bokubeleta în-gane. “Hawu malokazana, yenzenî le ngane?” Kubuza lo mkulu wemoto. Ngîswele împendulo. “Ngîpe yena lo mzukulu okalayo. Kungcono ngîmtate ngîyozîkulîsela yena lena emakaya.” Abeke lo mana wamî. “Noma ngîzîtatele lo manyana omule ayolusa îzîmbuzî zamî? Awumbeke nje uzîpete kale kanjanî, yena akakalî.” 2
Ukuluma sakudlala lo mkulu. Atule lo okalayo uma kunconywa umowabo ongakalî. Kutule cwaka, kule ndawo. Azîbekîsîse lezî zîngane lo mkulu, agcîne ngokubuza: “Le ntombazanyana ekalayo ngabe îlambîle?” Azîpendule, “Yebo, îlambîle.” Atulatule, abe esetî. “Zîlambe ngempela lezî zîngane malokazana. Zîkalîswa yîndlala.” “Kunjalo mkulu.” Ngîsule îzînyembezî. Abone lo mkulu ukutî usese wangena îzîndaba ezînzîma kuqala. Abuyele kwezîlula. “Ungîpa yîpî îngane kulezî ezîmbîlî? Mîna ngîzîtandela lena ekalayo.” Akombe le ntombazanyana yamî sakudlala. “Wena uzo-dla amasî amnandî lena kwamkulu. Uzokula ube mude njengend-lulamîtî, uyezwa?” Anîkîne îkanda lona okonjwayo. “Vuma pela Nonoza, umkulu uyadlala nje.” “Mîna ngîuna ugogo!” Ngenlîzîyo ngatî: Wo e! kwaqala utî loko. Ngîvale îndaba yalona ouna ugogo wake ngokutî, “Hayî, mkulu wezîngane zamî, mtate împela lona otetemayo. Ngabe ungîsîzîle, uyalupa.” “Ngîuna ugogo mîna.” “Umkulu utî uuna ukuamba nawe uyolala kwake. Uyauna?” Anîkîne îkanda utî, akaunî. Akale kakulu. Nkosî yamî, ngîtandaza ngenlîzîyo manje, angaqalî lesî sîlîlo sake utî lo mntwana. Hayî pambî kwalo mkulu onobubele kangaka. Pela seloku ngîikîle nje lapa, kuyaqala ukutî kuze umuntu kîmî obo-na ukutî ngîlupekîle. Abanîngî baambela kude le. “hula pela Nonoza. Ngîzokutengela amaswîdî.” Sengîncen-ga ngenlîzîyo enetemba. Ngîtandazela ukutî ukukala kwale ngane kungangîmoselî îzînto zamî engîzîbona sezîamba kale kangaka. “hula wena Nonoza kamama, umkulu uzokutengela amaswîdî.” “Angîwaunî amaswîdî, ngîlambîle mîna. Ngîuna ukudla.” Waso umntanamî ngasîkwa îsîsu ngokusesa. Ngîmesule îzînyembezî. “Zîlambîle lezî zîngane. Yîndlala împela lena ezîkalîsayo.” “Nkosî yamî, unzîma lo mtwalo wetu tîna makosîkazî alalwa amadoda! Kunzîma kakulu uma uyîsîazane ulupeka wedwa 3
nezîngane.” “Kunjalo. Lobo bunzîma buyabonakala kulezî zîngane.” Uyangîbona lo mkulu ukutî ngîlupekîle. “Kule uma uzîbonela nawe mkulu, ungezwa ngamî. Zîlambîle lezî zîngane zamî. Azîkwazî nje ukutî ukudla kuyînî namlanje. Izolo zîlale ngendlala, savuka sabamba îndlela zîngadlanga.” “Uyabona îzîtolo sezîyavalwa malokazana? Kuzobe kungasapepîle kule ndawo emuva kwaleso sîkatî.” Wadlalîdlalîsa le yomanyana, kodwa uyazîbonela nje naye ukutî ayînamdlandla. “Sîza mkulu, însîka îwîle. Uma ungatolela abantabamî îsînkwana nje. Hawu, Nkosî yamî! Bangalalî ngepango abantabamî.” Ngazîbo-na sengîsula îzînyembezî utî. Ngîkutazwe ukutî uyaluzwa lolu sîzî olungîkungete lo mkulu. “Ngîzobapatela îsînkwa nobîsî.” Atulatule lo mkulu, maqede asazîse ukutî ungubanî. “Mîna ngînguDelîwe, mkulu. NguNonoza lona okala njalo. Um-owabo lona ozîpete kale nguSpa. Umyenî wamî esîmunayo nguhabîso. Kazî ukupî ngîkuluma njena. Lo malalela akazî nje ukutî îzîngane zake zondlîwa ngubanî.” Ngîtule îsîkasana ngîbeke lezî zîngane ezîngîxakîle. “Akusenandaba noma ungab-atolela îsînkwa nje kupela mkulu, babambe umoya. Okuncanya-na nje ongabazamela kona.” “Ngîzwîle, ngane yamî. Ngîlînde lapa, ngîyabuya kona manje.” Ngokuso njalo nje, angîkulule emoyenî lo mkulu wabantu. An-gene ePîck ‘n Pay lo mkulu. Unozwelo bandla lo mkulu, bengîtî sebapela abantu abanobubele lapa ehekwînî. Ngîso pela ngoba kusukela umsayelî wetekîsî esîsîye lapa emînî, akeko nje noyedwa okombîse ukuba nozwe-lo. Ha, mntanomuntu! Ubunzîma bungîkungete namlanje! Ngî-sule îzînyembezî.
4
